Aşılama Tedavisi

Aşılama tedavisi, erkeklerden alınan sperm hücrelerinin anne adayının rahmine bırakılmasıdır. Bu işlemde temel amaç fallop tüplerine erişen sperm sayısını arttırabilmek ve bu sayede döllenme işleminin başarısını arttırmaktır.

Korunmasız cinsel ilişki yaşamasına karşın gebeliğin ortaya çıkmadığı durumlarda kullanılan yöntemlerden biri de aşılamadır. Erkekte sperm hareketliliğinin çok az olduğu durumlarda anne adayının rahim ağzında ortaya çıkan salgının erkeğin sperminin hareket kabiliyetini arttırmadığı durumlarda da bu yöntem uygulanmaktadır.

Erkek adaydan alınan sperm hücrelerinin hepsi özel bir yöntemle anne adayının rahim içine bırakılır.  Bu işlem anne adayının gebelik olasılığını arttırmaktadır.  Bu işlemde rahim içine yapılacak enjeksiyonda özel enjektörler kullanılmaktadır. Aşılama tedavisiyle yürütülen süreç sonunda anne adayının hamilelik olasılığı çok yüksek olmaktadır. Normal  yollarla çocuk sahibi olamayan çiftlerde aşılama tedavisi çok verimli sonuçlar sağlar.

Bazı kadınlarda aşılama tedavisi yapılamamaktadır. Uzmanlar fallop tüplerinde büyük rahatsızlıklar bununan, pelvik enfeksiyonu tanısı olan kadınlarda aşılama tedavisini önermemektedir. Ayrıca çikolata kisti bulunan kişilerde de bu  tedavinin yapılmaması önerilir.

Aşılama tedavisi kimler için uygundur?

Aşılama tedavisi, çocuk sahibi olamayan çiftlerde başarılı bir gebelik oluşturmak için kullanılan çok sayıda tedavi yönteminden bir tanesidir. Çiftler 6-12 ay arasında korunmasız cinsel ilişkiyle çocuk sahibi olamadığında alternatif yöntemler tercih edilir.

Uzmanlar hem anne adayı hem de baba adayında detaylı bir inceleme yaparlar. Bu inceleme sonunda aşılama tedavisi de seçenekler arasındadır. Aşılama tedavisi yapılabilecek durumlar şöyledir;

• Çiftlerde nedeni belirlenemeyen kısırlık vakaları
• Anne adayının rahminde sıvı sorunlarına bağlı olarak rahimde spermin kabul edilmemesi
• Rahim dokusunda daha evvel döllenme için gerçekleştirilen prosedürlere bağlı olarak ortaya çıkan yaralanmanın sperm girişine izin vermemesi
• Erkeğin cinsel ilişki sırasında boşalma sorunları yaşaması durumlarında aşılama tedavisine başvurulabilir.

Aşılama tedavisi nasıl yapılır?

Aşılama tedavisi için anne adayının adet süreci takip edilmelidir. Adet döneminin ikinci veya üçüncü günü tedavi başlatılır. Öncelikle muayene yapılır ve kan tahlilleri alınır. Sonuçlara göre anne adayında yumurta büyütme ilaçları kullanılır.  Bu süreçte 10-15 gün arasında bir tedavi gerçekleştirilir. Bu süre içinde ultrason yardımıyla yumurta gelişimi izlenir.

Yumurtalar yeterli bir boya geldikten sonra yumurta çatlatma iğnesi yapılır. Çatlatma iğnesi anne adayının vücuduna vurulduktan 34-36 saat sonra  yumurtlama ortaya çıkar. Yumurtlamanın olacağı zaman diliminde erkekten alınan sperm örneği laboratuvar ortamında özel bir yöntemle yıkanır ve hazır hale getirilir.  Daha sonra özel bir plastik kanül yardımıyla dölyatağına yerleşimi yapılır.

Spermler anne adayının rahmine yerleştirirken bir acı duyulmaz. Tedavide en sağlıklı ve hareketli sperm hücreleri seçilerek rahim içine enjekte edilir. Bu sayede tedavide sağlıklı ve hareketli spermlerin en doğru zamanda rahim içine yerleşerek yumurtaya erişimini sağlamaktır. Böylece gebeliğin ortaya çıkma olasılığı güçlenmektedir.

Aşılama tedavisi başarı oranı nedir?

Aşılama tedavisi başarı oranı kısırlığın nedenine bağlı şekilde değişecektir. Genellikle normal cinsel ilişkiye göre %10-20 arasında gebelik olasılığı artmaktadır. Uygulama sayısı arttıkça aşılama başarı oranı da artmaktadır.  Çiftlerde evlilik ve kısırlık süresi uzun olması durumunda aşılama tedavisi yerine tüp bebek ve mikroenjeksiyon yöntemleri daha başarılı sonuçlar verecektir.

Aşılama tedavisi kaç kere yapılabilir?

Aşılama tedavisinde uygulama sayısı arttıkça başarı oranı da artacaktır. Ancak bu tedavi için belirli bir sınır bulunmaktadır. Genç çiftler için aşılama ortalama 7-8 kez uygulanabilir. Aşılama tedavisinin başarısız olması psikolojik bir yıpranmayı da beraberinde getirir. Bu  tedavide teorik açıdan bir sınırlama olmasa da psikolojik sonuçları sebebiyle bu sayıdan daha fazla denenmemesi önerilmektedir.

Aşılama tedavisi şartları nelerdir?

Aşılama tedavisi de belirli şartlar altında yapılmaktadır. Erkeklerde sperm üretimi ve kadınlarda yumurtalık üretimi sürmesi en önemli şarttır.  Bu durumlar devam etmiyorsa aşılama olsa da döllenme işlemi ile sonuçlanmaz.  Çiftlerden birinde ya da ikisinde kısırlık varsa ilk olarak kısırlıkla ilgili değerlendirme yapılmalıdır.  Test sonuçları başarı açısından diğer yöntemleri de masaya yatırmayı sağlar.

Çiftlerin kısırlık tedavisi sürüyorsa aşılama işlemi gerçekleştirilmemektedir.  Anne adayı ya da baba adayında bir sorun olması durumunda aşılama tedavisine başlanmaz. Bu tedavi psikolojik olarak çiftleri etkilediği için ilk olarak detaylı bir tarama yapıldıktan sonra bir engel yoksa uzmanlar aşılamaya başlar. Çiftlerin ikisi de sağlıklıysa aşılamaya başlanmaktadır.

Aşılama tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Aşılama tedavisi için çiftlerin dikkat etmesi gereken bazı unsurlar bulunur;

• Baba adayından alınacak olan spermlerin verimli olması için işlem öncesi 2-3 gün alkol tüketilmemelidir.
• Baba adayının düzenli olarak kullandığı ilaçlar doktorlara bildirilmelidir. Sperm sayısı ve verimliliğini olumsuz etkileyecek ilaçlara tedavi boyunca bir süre ara verilmelidir. Özellikle son 2-3 gün buna dikkat edilmelidir.
• Aşılama tedavisinde baba adayından alınan spermler anne adayının rahmine enjektörler yardımıyla aktarılmaktadır. Bu işlem sırasında genital bölge korunmalıdır. Bu yüzden işlem öncesinde 2-3 gün genital bölge ve çevresine zarar verecek krem, losyon gibi ürünler uygulanmamalıdır. Bu kremler bölgede enfeksiyon riskini ortaya çıkarabilir.
• Aşılama tedavisi için çiftler uzmanların belirttiği tüm unsurlara uymalıdır. Bu sayede tedavinin başarı oranı en üst seviyeye çekilebilir.

Aşılamada çiftler diğer tedavi seçeneklerini de dinlemelidir. Doktorun yönlendirmesi çok önemlidir. Aşılama  tedavisi ile birçok çift ortaya başarılı bir gebelik çıkarabilmektedir.